Những yếu tố ảnh hưởng đến ẩm thực miền Trung chính là chìa khóa tạo nên sự độc đáo, phong phú của văn hoá ẩm thực nơi đây. Với đặc điểm địa lý, khí hậu và lịch sử hình thành đã tạo nên một nét ẩm thực miền Trung tinh tế, đậm bản sắc. Hãy cùng Ẩm thực Việt Nam tìm hiểu chi tiết các yếu tố ảnh hưởng qua bài viết dưới đây nhé.
Những yếu tố ảnh hưởng đến ẩm thực miền Trung
Ẩm thực miền Trung không chỉ là kết quả của sự phong phú về nguyên liệu mà còn là sự hòa quyện của nhiều yếu tố đặc trưng từ thiên nhiên, lịch sử, văn hoá đến đời sống kinh tế. Dưới đây là những yếu tố ảnh hưởng đến ẩm thực miền Trung đã góp phần tạo nên bản sắc ẩm thực độc đáo của vùng đất này.
Vị trí địa lý
Miền Trung bao gồm Bắc Trung Bộ, Tây Nguyên và Duyên Hải Nam Trung Bộ trải dọc theo bờ biển kéo dài từ Thanh Hóa đến Bình Thuận, từ đó đem lại nguồn hải sản phong phú. Đặc biệt, yếu tố này đã ảnh hưởng không nhỏ đến ẩm thực nơi đây.
Với nguồn tài nguyên hải sản phong phú đã được dễ dàng đi vào các bữa ăn của mỗi gia đình. Các món ăn ở miền Trung thường thiên về đồ ăn từ biển cả và cũng có nhiều món mang bản sắc vùng miền như cua, ốc, sò, hến,… Một vài đặc sản của vùng biển miền Trung có thể kể đến như: Chả tôm, gỏi cá Nam Ô Đà Nẵng, mực nhảy biển Cửa Lò,…
Nếu không thích hải sản, bạn cũng có thể đến Tây Nguyên để thưởng thức những món ăn dân dã nơi đây. Các món ăn ở vùng núi cao thường được lấy từ thú rừng, gia cầm nuôi thả và cá đồng như gà nướng, cơm lam, gỏi lá,…
Lịch sử
Lịch sử là yếu tố đầu tiên trong những yếu tố ảnh hưởng đến ẩm thực miền Trung. Từng là kinh đô trung tâm của cả nước trải qua ba thế kỷ nên ẩm thực miền Trung, đặc biệt là tại Huế được chế biến một cách cầu kỳ, tinh tế. Văn hoá ẩm thực miền Trung được chia làm hai loại là ẩm thực cung đình và ẩm thực dân gian.
- Ẩm thực cung đình là những món ăn được ngự thiện chuẩn bị và dâng cho vua chúa. Các món ăn đều là cao lương mĩ vị và được chế biến công phu, đẹp mắt. Một số món ăn có liên quan đến ẩm thực cung đình có thể kể đến như: Cơm niêu, nem công, chả phượng, chè sen long nhãn,…
- Ẩm thực dân gian là những món ăn xuất phát từ người dân làng chài ven sông Hương. Cơm hến là món ăn đặc trưng nhất đại diện cho ẩm thực này. Ngoài cơm hến, người dân còn sáng tạo nhiều món ăn khác từ nguyên liệu này như bún hến, hến xào hay cháo hến,…
Văn hoá
Văn hoá chính là một trong những yếu tố ảnh hưởng đến ẩm thực miền Trung được chú ý nhiều nhất. Yếu tố này thể hiện rõ rệt qua các món ăn trong ngày Tết Nguyên Đán của người dân nơi đây.
Bên cạnh các món ăn tương tự như ẩm thực miền Bắc như bánh chưng, canh măng thì điểm nổi bật trong mâm cỗ Tết miền Trung có thêm một số món như: Nem lụi, dưa món, thịt giấm,… Mặt khác, nếu ở Tây Nguyên, các món thịt nướng, rượu Cần sẽ được ưa chuộng hơn. Tất cả đều tạo nên một bức tranh ẩm thực miền Trung đầy màu sắc.
Khí hậu
Khí hậu và kinh tế cũng nằm trong những yếu tố ảnh hưởng đến ẩm thực miền Trung. Miền Trung có khí hậu ôn hoà, thời tiết chia làm 2 mùa mưa và mùa khô rõ rệt đã tạo nên những nét đặc sắc riêng tại nơi này.
Do người dân nơi đây thường phải chống chọi với bão lũ nên các món ăn miền Trung cũng có xu hướng chiều sâu, không quá phô trương. Hơn nữa, vùng đất không được ưu ái soi với những nơi khác và con người miền Trung luôn cần cù, sáng tạo để có thể sinh tồn được với hoàn cảnh sống ở đây. Vì thế, các món ăn cũng chế biến đậm đà và mộc mạc hơn.
Ngoài ra, do khí hậu khắc nghiệt nên người dân tại đây đã có thói quen ăn cay và đậm đà hương vị. Bởi đồ ăn cay sẽ giúp họ chống lại cái lạnh và mưa dầm như để thích nghi với thời tiết, khí hậu cũng như cuộc sống ở đây.
Đặc trưng của văn hoá ẩm thực miền Trung
Từ những yếu tố ảnh hưởng đến ẩm thực miền Trung kể trên, văn hoá ẩm thực miền Trung luôn có sự riêng biệt và nổi bật với các đặc trưng ấn tượng. Nhắc đến ẩm thực miền Trung tức là nói đến sự bình dị, dân dã nhưng mang hương vị riêng khó có thể lẫn vào những nét đặc trưng khác. Thực khách đến đây sẽ phải ngỡ ngàng và xuýt xoa khi được thưởng thức mỗi món ăn.
Cả dài miền Trung dài dặc đều có những đặc sản riêng biệt tại mỗi vùng. Chính điều này đã làm nên sự đa dạng, phong phú về văn hoá ẩm thực nơi đây. Ghé miền Trung, bạn có thể thưởng thức một số đặc sản tiêu biểu như: Mì Quảng (Quảng Nam), cá bống sống Trà (Quảng Ngãi), cao lầu (Hội An),…
Những yếu tố ảnh hưởng đến ẩm thực miền Trung không chỉ phản ánh sự giao thoa giữa thiên nhiên, lịch sử và văn hoá mà còn thể hiện tinh thần kiên cường, sự sáng tạo của con người nơi đây. Ẩm thực miền Trung không chỉ là các món ăn mà còn là câu chuyện về cuộc sống, bản sắc và niềm tự hào của người dân miền đất này.
